به گزارش روابط عمومی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی، یکی از دستاورد‌های سفر رئیس جمهور به خراسان جنوبی در بخش کشاورزی، تشکیل ستاد احیا، بازسازی و مدیریت قنوات استان بود که با تصویب ۱۶۰ میلیارد تومان اعتبار تاکنون ۱۵۱ رشته قنات احیا شده است.
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی گفت: رئیس جمهور در سومین سفر استانی خود که نوزدهم شهریور سال گذشته به خراسان جنوبی انجام شد، با توجه به شناخت از این منطقه خواستار تشکیل ستاد احیای قنوات به عنوان اولین استان در کشور شد.
محمدی افزود: یکی از مهمترین مصوبات بعد از سفر آیت الله رئیسی در بخش کشاورزی مربوط به مرمت و احیای قنوات است که برای این منظور ۱۶۰ میلیارد تومان اعتبار مصوب شد که در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ تخصیص می یابد.
مدیر آب وخاک سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی افزود: سال گذشته ۴۰ میلیارد تومان برای احیا و مرمت قنوات مصوب شد که از این محل ۳۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان تخصیص پیدا کرد و تاکنون منجر به مرمت و بازسازی بیش از ۱۵۱ رشته از قنوات استان به طول ۴۰ کیلومتر شده است.
محمدی گفت: این طرح‌ها اکنون دارای پیشرفت فیزیکی ۸۰ درصد و در حال انجام است.
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با اشاره به اینکه خراسان جنوبی بیشترین تعداد قنات را در کشور دارد گفت: بیش از ۸ هزار رشته قنات در استان وجود دارد که در حال شناسایی و شناسنامه‌دار کردن آن‌ها هستیم.
محمدی با اشاره به وضعیت منابع آبی و قنوات استان گفت: براساس آمار شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی ۱۱ هزار و ۹۰۵ منبع آبی کشاورزی در استان وجود دارد که از این تعداد ۲ هزار و ۵۸ حلقه چاه، ۶ هزار و ۹۸۳ رشته قنات و ۲ هزار و ۸۶۴ رشته چشمه هستند و تاکنون اطلاعات مکانی ۷ هفت هزار و ۵۰۰ رشته قنات ثبت و شناسنامه‌دار شده است.
وی افزود : شهرستان بیرجند با هزار و ۸۷۵ رشته قنات، بیشترین تعداد قنوات استان را به خود اختصاص داده است.
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی گفت: امسال در برخی قنوات کوهپایه‌ای استان ۳۰ تا ۱۰۰ درصد کاهش آبدهی را شاهد بودیم و این افت آبدهی به دلیل خشکسالی‌های متعدد و طولانی‌مدت و هوابین بودن قنوات است، ولی به معنای فوت شدن قنوات مد نظر نیست، بنابراین پس از بارندگی مجددا، دبی آن‌ها افزایش می‌یابد.
محمدی افزود: در یک دهه گذشته اجرای طرح‌های آبخیزداری در بالادست قنوات توسط اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری در دستور کار قرار گرفته که اجرای این طرح‌ها نقش موثری در آبدهی قنوات استان داشته است.
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی گفت: براساس تفاهم‌نامه‌ای که با منابع طبیعی و آبخیزداری استان منعقد شده است هماهنگی لازم در زمینه مرمت و اجرای طرح‌های آبخیزداری انجام می‌شود تا بیشترین اثربخشی را داشته باشد.
وی افزود : طول قنوات خراسان جنوبی چهار هزار کیلومتر است که نزدیک به ۳۰ درصد آن احیا و مرمت شده و مابقی نیازمند مرمت است.
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی گفت : تاکنون حدود سه هزار و ۶۰۰ رشته قنات در خراسان جنوبی حداقل یک مرتبه مرمت شده و حدود هزار و ۴۳۹ میلیارد تومان برای احیا و مرمت قنوات تا سال ۱۴۰۵ نیاز است.
محمدی با اشاره به دستور رئیس جمهور برای تشکیل ستاد احیای قنوات در سفر به خراسان جنوبی گفت: ستاد احیا بازسازی و مدیریت قنوات استان در ۲۸ شهریور سال گذشته و بلافاصله بعد از سفر رئیس جمهور به ریاست استاندار و دبیری سازمان جهاد کشاورزی تشکیل شد.
وی افزود : از محل اعتبارات احیا و مرمت قنوات سال مالی جاری، مرمت و بازسازی ۲۹۰ رشته قنات به حجم ۶۸ کیلومتر در دستور کار قرار گرفته است.
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی درباره اثرگذاری مرمت و بازسازی قنوات در افزایش آب آن‌ها گفت: به‌طور میانگین مرمت قنوات حداقل ۲۰ تا ۳۰ درصد در افزایش دبی تاثیر دارد و در برخی قنوات استان مرمت و باسازی باعث افزایش چند برابری آب قنات شده است.
محمدی با اشاره به اینکه سالانه ۱۹۵ میلیون مترمکعب آب از قنوات استان استحصال می‌شود افزود : امسال علاوه بر اعتبارات آبخیز تا جالیز با اولویت قنوات، به دستور رئیس جمهور از محل اعتبارات وزارت نفت نیز ۲۰ میلیارد تومان به استان اختصاص پیدا کرده که مراحل انعقاد قرارداد و مقدمات اجرا را سپری می‌کند.
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی افزود: تاکنون حدود ۴۰۰ مقنی در خراسان جنوبی شناسایی و اکنون برای ساماندهی مقنی‌ها نیاز به حمایت ویژه داریم و بایستی در اسرع وقت انجمن صنفی مقنی‌ها در استان تشکیل شود؛ و با حمایت از این قشر در اجرای طرح احیا و مرمت قنوات دچار مشکل نخواهیم شد.
وی افزود: برای این مقنی‌ها دوره‌های آموزشی توسط کارشناسان قنوات جهاد کشاورزی برگزار و توسط سازمان نظام مهندسی کشاورزی استان گواهی مهارت برای آن‌ها صادر شده است.
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی گفت : با ساماندهی مقنی‌ها، زمینه اشتغال برای افراد بومی روستا‌ها فراهم می‌شود و مقنی‌ها نسبت به نگهداری قنوات اقدام می کنند ، بنابراین همیشه نیاز به مرمت و احیا نخواهیم داشت و در هزینه کرد اعتبارات صرفه جویی می‌شود.
طول قنوات خراسان جنوبی در مجموع ۴ هزار کیلومتر است و این استان با داشتن ۶ هزار و ۹۸۳ رشته قنات اولین استان کشور از لحاظ تعداد قنوات است.
