به گزارش روابط عمومی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی، برای اولین بار در کشور، خراسان جنوبی به تجربه موفق کشت دوم گندم در سال دست یافت.
کشت گندم در خراسان جنوبی قدمتی چندصد ساله دارد. اما متاسفانه خشکسالی و تغییر اقلیم اثرات خود را روی گندم هم گذاشته است. به گونه ای که سطح زیر کشت گندم در استان از 54 هزار هکتار در طول یک دهه به حدود 23 هزار هکتار کاهش یافته است.
با وجود همه این ناملایمتی های طبیعت، بدنه جهاد کشاورزی و کشاورزان استان، دست از تلاش برای بهبود تولید گندم و افزایش سطح زیر کشت برنداشتند.
کشت دوم گندم تجربه موفقی است
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان سربیشه هم گفت: این کشاورز نخستین بار در استان اواخر تیرماه نسبت به کشت دوم گندم در مزارع خود اقدام کرد که این روزها فصل برداشت آن فرارسیده است.
مریم جوادی بایگی افزود: کشت دوم گندم در چهار هکتار از اراضی شهرستان کشت شده که پیش بینی می شود از هر هکتار 2.5 تن گندم برداشت شود.
وی بیان کرد: کشت دوم گندم نخستین بار در شهرستان الگویی موفق بود و این کشاورز کشت پر محصولی داشته است.
جوادی با بیان اینکه می توانیم با استفاده از این الگوی کشت، تولید گندم را در شهرستان به 2 برابر افزایش دهیم گفت: این روش کشت با توجه به فصل سرما دوره آبیاری کمتری نیاز و نقش موثری در مدیریت مصرف آب دارد.
وی افزود: در این روش بهتر است کشاورزان گندم را به صورت مستقیم کشت کنند و در کشت مستقیم هیچ گونه عملیات خاک ورزی اعم از شخم و تسطیح انجام نمی شود و بذر مستقم داخل خاک قرار می گیرد.
مدیر جهاد کشاورزی سربیشه گفت: تغذیه و افزایش ماده عالی خاک در این روش کشت از اهمیت زیادی برخوردار است چرا که اگر ماده عالی خاک افزایش یابد باعث صرفه جویی در مصرف آب می شود.
مسئول گروه محیط زیست و سلامت غذا و ناظر بر طرح کشت دوم گندم با بیان این که گندم در خراسان جنوبی در ماه های آبان و آذر کشت می شود، ادامه داد: اما امسال گندم را در مرداد ماه دوباره کشت و محصول آن را اکنون برداشت می کنیم.
محمدرضا اکبری توضیح داد : کاشت گندم به دلیل تغییر اقلیم و گرمی هوا با معضلاتی همچون کاهش محصول، از دست دادن رطوبت زودهنگام و کوچک شدن دانه ها همراه شده بود، همچنین کاشت اول گندم، با فصل مهاجرت پرندگان به منطقه همزمان شده و دانه ها را از بین می بردند.
به گفته وی مشکل دیگرکاشت اول گندم، همزمانی با حمله آفات و شته ها بود که با تغییر زمان کاشت محصول به مرداد ماه این مشکل نیز حل شد و حالا گندم کشت دوم بدون شته برداشت می شود.
وی این نوع کشت را برای مناطقی از کشور که دچار بحران های کشاورزی هستند مناسب دانست وافزود: کشت دوباره گندم علاوه بر افزایش باردهی، مشکل کمبود گندم سیلوها در ماه های آخر سال را نیز بر طرف می کند.
مسئول گروه محیط زیست و سلامت غذا به کشت گندم رقم «روشن» در این فرآیند اشاره و ادامه داد: بسیاری معتقد بودند نباید این رقم را به دلیل عملکرد پایین آن کشت کرد اما این رقم به خوبی جواب داده زیرا توانایی کشت در تابستان و محصول دهی در فصل سرما را دارد. از طرفی باید روی ارقام دیگر از طریق مراکز تحقیقات کشاورزی کار کرد.
اکبری با بیان دیگر مزیت های این نوع کشت ، خاطرنشان کرد: کشت دوباره گندم به صورت مستقیم در بقایای محصول قبلی در بستر کشاورزی حفاظتی و تامین موادآلی خاک انجام می شود.
وی با بیان این که در همین مزرعه ارزن نیز کشت شده تا در تابستان رطوبت گندم را نگه دارد، اضافه کرد: وجود ارزن نیز به بالا رفتن مواد آلی خاک کمک می کند.
این کارشناس کشاورزی از کاهش مصرف آب در این نوع کشت نیز سخن گفت و افزود: از 15 مرداد که اولین آبیاری انجام شده تا دی، 4 دوره آب به این مزرعه داده شده است. این در حالیست که در کشت اول بین 7 تا 10 دوره آبیاری انجام می شود.
به گفته اکبری در خراسان جنوبی تاکنون کشت دوم برنج انجام اما کشت دوم گندم برای اولین بار رخ داده است، همچنین بین استان های همطراز خراسان جنوبی ، نیز می توان گفت اولین استانی هستیم که به این موفقیت دست یافته ایم.
وی با تاکید بر این که در تمام مناطق استان می توان این کشت را انجام داد ، یادآور شد: پیش شرط این کار داشتن خاک با مواد عالی است چون در استان خاک غنی کمتری داریم می توان با کشت کود سبز از جمله گیاهانی مانند منداب شرایط کشت را فراهم کرد.
این کارشناس کشاورزی با اشاره به این که هنوز کشاورزان استان اطلاع چندانی از این نوع کشت ندارند و آگاهی رسانی به آن ها در برنامه کاری ما قرار دارد، اضافه کرد: با توجه به هزینه بالای تولید گندم و جبران نشدن آن از طریق خرید تضمینی، به طور قطع کشاورزان از این نوع کشت استقبال می کنند، از طرفی گندم برای کشاورزان مقدس و برکت آور است.
اکبری مدیریت آبیاری در باغات را از دیگر فعالیت های انجام شده توسط این گروه عنوان کرد و افزود: بیشتر باغ های استان به دلیل آبیاری زیاد دچار آفات می شوند و نیاز به کاهش آبیاری داریم. همچنین مدیریت رشد علف های هرز را برای تبخیر کم و در نتیجه مصرف آب کمتر در دست اجرا داریم. به گفته وی مزرعه ای که برای بار دوم زیر کشت گندم رفته است در شهرستان سربیشه منطقه مختاران با 3.5 هکتار است و برداشت کامل گندم تا هفته آینده انجام خواهد شد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان نیز عنوان کرد: انجام کشت دوم گندم به صورت الگویی انجام شده و به شرط نتیجه بخش بودن ، در برنامه ترویج قرار خواهد گرفت.
مهدی عصمتی پور با بیان این که این کار همچون کشت دوم برنج انجام خواهد شد، اضافه کرد: البته کشت دوم برنج گران تر از کشت اول بوده ولی در گندم کشت اول و دوم تفاوت قیمت چندانی نداشته و مقرون به صرفه است.
وی به دیگر طرح های این معاونت در حوزه بهبود تولیدات گندم اشاره و افزود: معرفی ارقام سازگار با شرایط هر شهرستان، انجام طرح های تغذیه ای همچون محلول پاشی و تکثیر بذر از اقدامات انجام شده است که منجر به افزایش کیفیت بذر استان شده، به گونه ای که برخی استان ها از بذر گندم خراسان جنوبی استفاده می کنند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان به طور کلی هدف را افزایش میزان عملکرد در واحد سطح اعلام کرد و گفت: از ابتدای سال 10 هزار و 157 تن گندم و هزار و 250 تن بذر خرید تضمینی شده که گندم ها تحویل سیلو و بذرها پس از پوشالی کردن دوباره تحویل کشاورزان می شود.
